Zekerweters

Gisteravond bij het kijken naar Coen Verbraaks ‘Kijken in de Ziel’ ergens halverwege in slaap gevallen. Dat krijg je er van als je een warme fietstocht over de Dwingelder heide hebt gemaakt. De vermoeidheid wint het dan van de concentratie om attent te kijken en vooral te luisteren naar de zo verschillende religieuze ‘leiders’. Maar vanmiddag, zojuist dus, heb ik wakker de hele tweede aflevering in herhaling gezien. Vorige week schreef ik over de eerste uitzending van deze reeks en zonder op remise te spelen vanwege een herhaling van zetten moet ik toch weer even reageren.
De geïnterviewden die zich niet of nauwelijks beroepen op hun leiderschap zijn het meest inspirerend. Voor hen is het geloven een aarzelende zoektocht naar een nauwelijks te bevroeden waarheid, een voortdurend stellen van vragen en het koesteren van twijfel. Daar herken ik mij in, het je afvragen naar hoe het zit met het hoe en waarom, naar wat ons mensen bindt, waarin we geloven, maar nooit zeker weten. Dat is misschien, ik probeer maar wat, de kern van geloven: dat je het niet zeker weet. En het enige wat je wel weet dat je nooit de juiste woorden zult vinden en kom je daar toch soms heel even dichtbij dan is het weer de toon die je aan het twijfelen brengt.
Ik huiver van de non, de bisschop, de orthodoxe rabbijn, de bevindelijke dominee waar geen sprankje twijfel bij te vinden is. De zekerheid straalt van hen af. Zij geloven niet, maar weten zeker. Een predikant gelooft niet eens, maar weet zeker dat het einde der tijden ergens in 2030 plaats vindt. Zo leest hij uit zijn Bijbels spoorboekje en lijkt Matteüs 25:13 aan hem voorbij te zijn gegaan. Nog 12 jaar te gaan. Misschien maak ik dat nog mee. Tot die tijd spiegel ik mij graag aan de gesprekspartners die minder zeker lijken te weten en voor mij meer leiders zijn dan de zekerweters.