Stekbessen

Vandaag is het 29 jaar geleden dat Opa Tonen stierf. Zo staat hij vermeldt op de kalender waar ik de overlijdensdata van familie, bekenden en vrienden noteer. Opa Tonen werd 86 jaar. Het vreemde is dat Opa Tonen helemaal geen opa van mij is. Ik heb mijn opa’s nooit gekend. De ene stierf 40 jaar voor mijn geboorte, de ander toen ik nog geen ½ jaar was. Opa Tonen, ik blijf hem toch maar zo noemen, was de schoonvader van mijn zus. En hij was dus de opa van haar zoontje. Ik was en ben de oom van die zoon. We schelen maar weinig in leeftijd en misschien daarom noemde ik de keren dat ik Opa Tonen ontmoette hem ook wel Opa Tonen. Had ik toch nog een opa.
Opa Tonen was een bijzondere man. Toen ik hem leerde kennen was hij nog politieman. Maar het kan ook zijn dat ik mij hem zo alleen maar herinner van foto’s. Een rijzige man in zo’n na-oorlogs politiepak met een rijbroek en dito laarzen. En een lief gezicht. Hoe meer ik in mijn herinnering duik hoe meer opa Opa Tonen voor mij wordt. Ik realiseer me dat hij 4 jaar jonger was dan mijn vader, maar wel een echte opa. Mijn vader was mijn vader, niks geen opa.
Opa Tonen woonde in Nijmegen-Oost en had een landje daar in de buurt. Geen volkstuintje, maar echt een stukje land. Op de Kopse Hof.  Nu staan daar te grote huizen op te klein kaveltjes. Er blijft geen stukje tuin meer over. Hoe anders het landje van Opa Tonen. Een wankel hek omzoomde zijn grondgebied. En er stonden struiken met kruisbessen. Daar at ik voor het eerst kruisbessen, zo van de struik. Ik proef nog de sensatie van een stekelige bes in mijn mond en het doorbijten van de wat stugge schil en dan het zoet van de vrucht. Soms nog niet helemaal rijp, dan niks geen zoet. Sinds die tijd is het eten van kruisbessen onlosmakelijk verbonden met de herinnering aan Opa Tonen. Kruisbessen heten in onze streektaal stekbessen. Wat jaren geleden schreef ik mee aan het woordenboek van het Nimweegs dialect. Dit zinnetje was een verholen eerbetoon aan Opa Tonen en zijn stekbessen: “As se nie riep sien, trekt je moel himme saome fan stekbese.”