Klank

Zoetgevooisd. Zo mag je de zanger noemen. Een gerenommeerde bariton geeft een liederenrecital. Franse liederen van Debussy, Ibert, Fauré, Ravel en Duparc. Het concert wordt rechtstreeks op de radio uitgezonden. Dat noopt een van de organisatoren ertoe om na de pauze nog eens nadrukkelijk te vragen of het veelkoppige publiek het hoesten, kuchen en niezen tot een minimum wil beperken. Voor de pauze leek het wel of de zanger zich langs alle storende interrupties uit de zaal moest heen slalommen. Na elke lied werd er niet geapplaudisseerd. Het is kennerspubliek, dat weet dat de klapetiquette voorschrijft dat je pas na een componistenblokje je waardering uit. Maar de korte pauze tussen twee liederen werd door de zaal beschouwd als een uitnodiging om er eens even flink op los te gaan in keel schrapen, rochelen en uitgebreid hoesten. Het leek of de vogelgriep in de concertzaal al volop had toegeslagen. En dan zwijg ik nog maar over de twee telefoons in het publiek die afgingen. Viel nog mee dat ze niet beantwoord werden.
Ik betrapte mij erop dat ik de zanger nauwelijks gezien heb. Ik volgde zijn zangkunst en de wondermooie begeleiding door het lezen van de teksten van zijn liederen. Als ik alleen maar luisterde kon ik het Frans niet of nauwelijks volgen. Dan had hij net zo goed in het Swahili of Turkmeens  kunnen zingen.Had ik er ook niets van begrepen. Nu al meelezend kon ik ongeveer volgen waarover hij zong. Veel verloren liefde, naderende dood en romantische natuurbeschrijvingen. Voegde de kennis van de tekst nu iets toe aan het gebodene? Waren de klanken van de stem van de bariton  en de begeleiding van de piano niet genoeg? Dat zou betekenen dat hij net zo goed op lalalala had kunnen zingen. Roept de vraag op of een lied tekst nodig heeft of genoeg heeft aan klanken. De menselijke stem als instrument, woordloos. Misschien spreekt muziek wel zijn eigen taal, klanktaal. En de woorden? Bewaar die maar voor een gedicht, een roman, een boodschappenbriefje. Maar even vaak passen ze mooi in de tekst voor een lied. Met woorden kun je alle kanten uit.