Herdenking

Over een paar uur zal het stil zijn in dit land. In ieder geval stiller dan op een andere dag om 20:00 uur. Twee minuten lang zal het dan lijken of het land zijn adem inhoudt. Dodenherdenking. Wij herdenken, zo luidt de officiële omschrijving uit het officiële protocol: “Tijdens de Nationale Herdenking […] de Nederlandse oorlogsslachtoffers. Allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, en daarna in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.”
Als je dat zo leest vraag je je helemaal af wat die actiegroep die van plan was de twee stille minuten met geschreeuw te doorbreken om aandacht te vragen  voor de slachtoffers van de politionele acties. Vielen ook zij niet onder de termen van deze omschrijving en geeft het de paradox aan van de fragiele scheiding tussen vriend en vijand. Ik ben geen volkenrechtdeskundige, verre van dat, maar voordat Indonesië zelfstandig werd, waren toen niet de inwoners van Nederlandsch Indië niet ook Nederlands burger? Misschien heb ik het fout. Maar ik vind dat iedereen op 4 mei mag herdenken wie hij wil.
Ik moet op een dag als vandaag ook altijd denken aan dat verhaal van dat oudere vrouwtje dat  in de oorlog op de grens woonde en een hoge onderscheiding kreeg omdat zijn een jonge gewond geallieerde soldaat hulp had verleend en die onderscheiding relativeerde met de opmerking dat als de gewonde een Duitse soldaat was geweest zij hem ook geholpen zou hebben. Maar dan was zij niet geëerd, maar weggehoond of erger nog als collaboratrice! Soms is de grens tussen vriend of vijand, tussen dader of slachtoffer wel erg fragiel.
Straks zal ik denken aan de slachtoffers zoals omschreven in het protocol. Oorlogsslachtoffer waarvan ik er geen persoonlijk ken, een enkele bij naam.
Maar ik zal ook denken aan mijn overleden vader en moeder, mijn broers en zussen en hun overleden partners.  Ik zal denken aan mijn gestorven familieleden, vrienden en vriendinnen en bekenden. In gedachte zal ik hun namen noemen.
4 mei is voor mij ook een seculier Allerzielen.