Toespraak

Hoeveel toespraken heb ik in mijn leven al gehouden? Tientallen, honderden, wel meer dan 1.000. Deels leken die toespraken erg op elkaar, want de meeste hield ik als buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand. En ik geef zonder mij er voor te schamen van harte toe dat veel van die toespraken leentje-buur bij elkaar speelden. Maar dat maakt niet uit. Een toespraak wint niet alleen kracht aan wat je zegt, maar meer nog hoe je het zegt. Het is een kwestie van intonatie, frasering en vooral de juiste stilte op het meest geëigende moment. Precies dan is dat wat je niet zegt belangrijk. In die stilte, in dat moment van rust in je toespraak, geef je je toehoorders de kans met jou op te denken, je te volgen en hun eigen kleur aan dat wat gehoord is te geven.
Ik heb vanuit mijn baan destijds ook heel wat toespraken geschreven die door een ander gehouden werd. Nu had ik het geluk te mogen schrijven voor iemand die dat wat ik schreef op bijzondere wijze zich eigen kon maken en het doen voorkomen of hij mijn woorden ter plekke verzon. Ik kon de tekst letterlijk van mijn kopie zo goed als lipsynchroon meelezen. Goed gekozen woorden, stiltes op het juiste moment. Een enkele keer ging dat ook mis en was mijn geschreven tekst als paarlen voor de zwijnen. De spreker had geen affiniteit met mijn woorden en ik niet met zijn manier van zeggen. Weinig van wat ik bedoelde te zeggen bereikte het gehoor.
De mooie A is na een buitenlands verblijf van ruim een jaar weer terug in mijn leven. Binnenkort gaat haar zus trouwen en die heeft gevraagd of A bij de huwelijksceremonie ook het woord wil voeren. A wil graag met mij haar toespraak bespreken en denkt wat te kunnen hebben aan mijn ervaring. Ik kan haar maar weinig van nut zijn, want dat wat A schreef kwam recht uit haar hart. Natuurlijk zijn dictie en rust en mooie woorden belangrijke bouwstenen voor een goede toespraak, maar het belangrijkste is dat je gelooft in wat je zegt. Als je dat doet raken jouw woorden je luisteraars. Dat zal A volgende week vast lukken.