Puzzelen

Dochterlief belt. Over een paar uur zal ik haar ontmoeten. Zij komt naar de presentatie van mijn twee Nijntje-vertaling ‘Nijntje git fietse’. Zij vraagt of ze de puzzel die ik ooit kreeg ter gelegenheid van de 100ste Vierdaagse mee wil brengen. Een puzzel van 1.000 stukjes, die nu na maanden onaangeroerd nog keurig in het folie zit. Dochterlief is dol op puzzels leggen. Aan mij is dat niet zo besteed. Ik heb in mijn leven maar een of twee keer zo’n puzzel gelegd. Ik heb er te weinig geduld voor. Eerst het zoeken van de stukjes met een rechte kant, die samen de rand vormen en dan naar het midden toe invullen met veel, heel veel blauwe lucht of groene bossen. Stukjes die allemaal op elkaar lijken. En dan als de puzzel klaar is rest er weinig anders dan hem weer uit elkaar halen. Ik weet dat er ook mensen zijn die de puzzel, eenmaal gelegd opplakken en als een zelf gefabriceerd kunstwerk trots aan de wand hangen als hadden zij de Nachtwacht of Van Goghs Zonnebloemen streek voor streek zelf geschilderd in plaats van in 1.000 stukjes gelegd. Een kitscherige aankleding van hun woning die er blijft uitzien als een slecht genezen litteken na een niet al te ernstige operatie.
Ik vermoed dat Dochterliefs voorkeur voor het leggen van puzzels goeddeels genetisch is bepaald. Sommige eigenschappen slaan vaak een generatie over en ook haar oma van moederskant was een fanatiek puzzelaarster. Zo fanatiek dat zij puzzels met de blinde kant naar boven legde, puur op de vorm van de stukjes. Het van tijd tot tijd bestuderen van het voorbeeld was sowieso uit den boze.
Ik ben dus geen puzzellegger. Beperk mij tot de dagelijks kruiswoordpuzzel uit de krant. Legpuzzels zijn voor veel mensen niet alleen een aangenaam tijdverdrijf, maar misschien ook wel een metafoor voor het leven. Je begint met de randen te verkennen en vult hem dan gestaag op naar naar het midden. En als het laatste stukje gelegd is een zucht van opluchting en blijft er een beeld met talloze naden, geen glad geheel. Het kan zo weer uiteen vallen, in 1.000 stukjes, met heel veel blauw en bosgroen.