Procuratiehouder

Vanochtend liep ik tegen het woord procuratiehouder aan. Ik hoorde het tijdens het ontbijt op de radio in een verhaal over de Van Nellefabrieken die in hun destijdse vooruitstrevendheid op sportgebied toch wel een onderscheid maakten tussen clubs voor de arbeiders en voor de directieleden en procuratiehouders. Toen ik dat woord hoorde zette het weer een luikje naar het verleden open. Mijn oudste broer was namelijk procuratiehouder. Dat was hij niet ineens, maar het was een eindpunt van een carrière die door een vroegtijdige dood nooit is afgemaakt. Mijn broer was ouder dan ik. Veel ouder. Twintig jaar. Hij was boekhouder. Had daarvoor veel avondstudies gedaan. Ik moest stil zijn. Theo zat te studeren, samen met een vriend die ook Theo heette. Mijn broer had een eigen studeerkamertje met een eigen potkacheltje. In dat kamertje hing ook de telefoon. Zo’n aan de muur geschroefd zwart bakelieten exemplaar. Ik weet nu na 60 jaar nog het telefoonnummer. 31738. Makkelijk te onthouden. 31+7=38.
Hij trouwde bij mijn ouders in, zoals ik 16 jaar later ook bij mijn moeder zou doen. Toen verhuisde hij naar Eindhoven. Promotie gemaakt. Van boekhouder bij Van Campen werd hij procuratiehouder bij de Verenigde Industrie en Handelsmaatschappij. Zeg maar Vihamij Eindhoven.
Ik vond het toen al voornaam klinken. Procuratiehouder. Had geen idee wat dat inhield. Wist wel dat het belangrijk was, want mijn broer mocht mij aannemen voor vakantieklusjes en ik hoorde hoe een deel van het personeel hem ‘Theo’ noemde, maar de meeste ‘mijnheer Theo’ zeiden, zoals de directeur die af en toe uit Nijmegen overkwam ‘mijnheer Jan’ werd genoemd. Ik mocht ooit een keer met mijnheer Jan van Eindhoven naar Nijmegen meerijden in zijn Mercedes. De eerste keer van mijn leven in een Mercedes. Ik geloof niet dat dat later ook nog vaak gebeurd is.
Mijn broer is jong gestorven. Wie weet wat hij nog had kunnen worden als dat niet gebeurd was.
Gade legt mij uit wat het woord procuratiehouder inhoudt. Ik krijg nog meer bewondering voor mijn broer.