Nachttrein

Vier bezoekers. Gade en ik en nog twee mensen. Meer zitten er niet in het zaaltje waar de film ‘Nachttrein naar Lissabon’ wordt gedraaid. Eigenlijk niet vreemd. Het is een matineevoorstelling, buiten is het aangenaam warm. Terrassenweer. In de filmzaal is het heerlijk koel. Jaren geleden hebben we het boek van Pascal Mercier gelezen. Over het boek in het boek. De filosofische beschouwing van ene De Prado, waar de hoofdpersoon Gregorius, een uitgebluste leraar,  naar op zoek gaat en zo langzamerhand er achter komt wie die De Prado nu was. Zijn gangen na te gaan en zo meer te weten te komen van hoe hij dacht. De vragen die De Prado stelt maakt hij tot de zijne en hij gaat op zoek naar mensen die De Prado hebben gekend. Zijn zus, zijn medestrijders tegen de dictatuur van Salazar, zijn geliefde. Via het schrijfsel van De Prado wil hij er achter komen wie hij zelf is, wat hem bezighoudt. Daarom reist hij zo maar ineens met de nachttrein naar Lissabon.
Na de film vragen Gade en ik ons een aantal dingen af. We herinneren ons een aantal beelden die het boek ons heeft ingeprent. Bij Gade andere dan bij mij. Bij sommige personages uit de film vragen we ons af of die ook zo in het boek tegenkwamen. Thuis kunnen we dat niet even nagaan. We hebben het boek uitgeleend.
Sommige figuren in de film kwamen mij als helemaal nieuw voor. Gade zei ze zich goed te kunnen herinneren. In de film zijn een aantal reizen terug van Portugal naar Zwitserland, het verhaal begint in Bern, vervangen door een telefoongesprek van Gregorius met de directeur van zijn school.
In mijn trouwtoespraken citeer ik geregeld uit Merciers boek. Hij laat De Prado niet in de liefde geloven. Die vindt hij te sentimenteel. Maar hij gelooft wel in de trits begeerte-welbevinden-geborgenheid. Een repeterende reeks gedragen door loyaliteit. Gelukkig zit dat citaat helemaal in de film.
Ik zoek nog op Internet hoe de film ontvangen is. Matig, voortkabbelend. Misschien is het lezen van het boek wel een voorwaarde om de film echt te waarderen. Als we het weer terugkrijgen zal ik er nog eens in grasduinen.