Twee minuten

Dit blijft een bijzondere dag voor mij. 4 mei, Dodenherdenking. Jarenlang mocht ik ceremoniemeester zijn bij de jaarlijkse herdenking, een manifestatie die ik mee vorm had gegeven en tot voor twee jaar geleden massaal bezocht werd. Aanvankelijk vertrok de stoet vanuit het Stadhuis, nadat een spreker zijn licht had laten schijnen over zijn betekenis van deze herdenking. Maar al gauw kwamen daar zoveel mensen op af dat uitgeweken moest worden naar de Stevenskerk. Daar kwam een groot gezelschap samen waarvan een deel ook al aanwezig was geweest bij het monumentje ter nagedachtenis van de Joodse slachtoffers. Een sierlijk beeldje op de Kitty de Wijzeplaats.
Na de toespraak in de kerk formeerde zich de stoet die werd aangevoerd door een trommelslager met omfloerste trom. En de stad werd al stiller en stiller. De zon zakte weg in het westen. Mensen die langs de kant stonden sloten zich aan bij de langer en langer wordende stoet die in plechtig tempo naar de plaats van de kranslegging trok. In stilte. Geen autoverkeer meer, alleen de vogels die hun avondlied zongen. Bij het monument, vlakbij de Waalbrug stond in stilte al een grote massa te wachten. De Luchtmachtkapel speelde koraalmuziek. Het plein nam de stoet in zich op. Rond het monument stonden de nog lege standaards te wachten waar straks de kransen aan zouden worden gehangen. Ik controleer nog even of alles goed is aangesloten, een blik van de geluidsman bevestigt dat alles goed is. Ik kondig de burgemeester aan. Zijn woorden horen bij dit uur zoals zo dadelijk ook de twee minuten stilte, de Taptoe en het Wilhelmus.
Enig jaar was de burgemeester van Pskov, toen nog actieve Nijmeegse zusterstad, aanwezig bij dit moment. Het enige jaar dat ook de Russische vlag bij het monument hing. De Russische burgemeester legt een krans. Als hij weer naast mij staat fluistert hij vragend in zijn mengeling van Russisch en Engels: “Was it normal?” “Ging het goed?” Ik fluister terug: “Very normal, sir.” Dan zijn we stil. Het is 4 mei.