Als…dan

Van tijd tot tijd, als ik niet beters te doen heb, stel in mij wel eens de als…dan vraag. Het is heerlijk te fantaseren wat er gebeurd zou kunnen zij als ik op een bepaald, misschien wel toevallig moment niet gedaan had wat ik deed, maar een andere weg was ingeslagen of gestuurd.
Wat zou er gebeurd zijn als ik gehoor had gegeven aan het advies van de pater-prefect van mijn HBS om te switchen naar het gymnasium dat in die tijd vooral nog bedoeld was als een wervingsinstituut voor Dominicaner paters. Was ik dan nu nog een van de laatste der Mohikanen geweest of had ik jaren eerder mijn habijt al aan de wilgen gehangen?
Wat zou er gebeurt zijn als de moeder van mijn eerste vriendinnetje na drie weken mij niet ter audiëntie had ontboden, nadat zij ons op een, naar wij dachten, geheim afspraakje betrapte en mij vroeg hoe ik onze toekomst zag, terwijl ik toen niet eens wist hoe je dat woord moest schrijven. Dat gesprek was ook de doodsteek voor onze toen nog zo prille verkering die vanaf toen de status van een tedere herinnering kreeg.
Wat zou er gebeurt zijn als ik in mijn tweede jaar op de Academie niet dat eerste jaars meisje geholpen had met de suiker in haar thee te doen, niet wetende dat dat de opmaat was naar ons  gezamenlijke ouderschap van twee mooie kinderen.
Wat was er van mij terecht gekomen als ik in 1987 niet in de sollicitatiecommissie had gezeten voor een beleidsmedewerker cultuur die een kandidate aannam en met wie ik 15 jaar later trouwde. Ik zou reddeloos verloren zijn gegaan.
Ik kom op al die als…dan  overwegingen die oneindig uit te breiden zijn omdat ik bijna de roman van Laurent Binet ‘Beschavingen’ uit heb waarin hij de geschiedenis omkeert en niet de Spanjaarden Zuid-Amerika laat koloniseren maar de Inka’s Europa veroveren. Een als…dan roman.
Op pagina 251 staat wat mij betreft de sleutelzin, het antwoord op alle als…dan overwegingen: “Wij weten nu dat het niet zo is gegaan.”